Fidel

INSTRUMENT 

Fidel 

NAZWA

Związana jest z włoskim terminem viola, który wywodzi się od łacińskiego vitulari (brykać, podskakiwać jak cielak), co może być związane z ruchem przesuwającego się smyczka. Określenie fidel pochodzi od osetyjskiego fendir, niemieckiego fedilo, staronordyckiego fidlu i anglosaskiego fidele. 

HISTORIA

Pierwsze wzmianki pochodzą z X i XI w. z hiszpańskich manuskryptów. W X w. fidel była wąskim instrumentem, który wysokością dorównywał człowiekowi. Do Europy dotarła także fidel bizantyjska, która stała się głównym instrumentem smyczkowym Europy. W średniowieczu fidel ulegała przeobrażeniom, ale współistniały wtedy jej różne formy. 

BUDOWA 

Instrument ten w przeobrażonej w średniowieczu formie zwykle ma wąskie pudło rezonansowe z szyjką z podstrunnicą, na której rozciągniętych jest 5 strun, piąta struna jest struną burdonową. Istniały także fidele o czterech strunach. 

ODMIANY

Fidel kolanowa (trzymana między nogami)

KLUCZ/TRANSP. 

Instrument nietransponujący 

TECHNIKA GRY 

Na wschodzie fidel trzymana była w sposób pionowy, jednak w Europie niemal od razu zaczęto trzymać ją jak skrzypce – na ramieniu. 

AMBASADOR 

Minnesingerzy (niemieccy średniowieczni poeci i muzycy) 

CIEKAWOSTKA 

Wśród polskich instrumentów tradycyjnych także można znaleźć fidele, zrekonstruowane na podstawie znalezisk archeologicznych i badań muzykologicznych. Trzymano je pionowo. 

PRZYKŁAD MUZ.

Anon. – Douce Dame debonaire