Zespoły kameralne

Są to niewielkie składy instrumentalne, do 9 wykonawców, bez udziału dyrygenta. Ze względu na liczbę muzyków rozróżniamy:

• Duet (2 instrumenty)
• Trio (3 instr.)
• Kwartet (4 instr.)
• Kwintet (5 instr.)
• Sekstet (6 instr.)
• Septet (7 instr.)
• Oktet (8 instr.)
• Nonet (9 instr.)

Zgodnie z tradycjami kompozytorskimi istnieją stałe składy kameralne, w których połączone ze sobą brzmienia konkretnych instrumentów dają charakterystyczne brzmienie:

• Duet z fortepianem (np. skrzypce, fortepian)
• Trio fortepianowe (dwa instrumenty melodyczne, np. flet i obój oraz fortepian)

• Kwartet smyczkowy (skrzypce I, skrzypce II, altówka, wiolonczela)
• Kwintet smyczkowy (skrzypce I, skrzypce II, altówka, wiolonczela, kontrabas)
• Kwartet dęty (flet, obój, klarnet, fagot)
• Kwintet dęty (flet, obój, klarnet, fagot, waltornia)
• Kwartet fortepianowy (fortepian, skrzypce, altówka, wiolonczela)
• Kwintet fortepianowy (fortepian, skrzypce I, skrzypce II, altówka, wiolonczela)

Historia

W języku włoskim da camera oznacza „do pokoju”. Określano w ten sposób prywatną muzykę dworską, prezentowaną w domowym zaciszu. W XVIII wieku wyodrębniła się charakterystyczna forma twórczości kameralnej: utwory miały zazwyczaj trzy lub cztery części, w tym szybka w formie sonatowej, powolna, taneczna oraz wariacje lub rondo. W okresie klasycyzmu nastąpił rozkwit muzyki salonowej, powstawały liczne kwartety smyczkowe czy tria fortepianowe, jednak wciąż były to kompozycje przeznaczone do domowego muzykowania. Publiczne koncerty kameralne zaczęto organizować w XIX w. 

Ciekawostka

Dawniej umiejętność gry na instrumentach była powszechna wśród zamożniejszej części społeczeństwa Europy. Wspólne rodzinne muzykowanie było częstym i lubianym sposobem spędzania wolnego czasu.